Bijzondere, ontroerende en confronterende ontmoetingen met mensen die vertellen over de dagelijkse worsteling met hun geaardheid. In hoeverre kunnen ze zichzelf zijn? En wat moeten ze doen of laten om te worden geaccepteerd?
Margriet van der Linden onderzoekt 'How to be gay' in verschillende landen, onder meer in Rusland, China, Amerika en Libanon. Komende vrijdag (28 december) zie je de laatste aflevering, met niemand minder dan Rita Mae Brown, de schrijfster die voor Margriet zelf het verschil heeft gemaakt.
Waarom wilde je deze serie maken?
'Na het verschijnen van mijn roman 'De liefde niet', een coming of age verhaal met autobiografische elementen, ontving ik honderden reacties van mensen die hun verhaal met mij deelden. Wat mij in die verhalen – en ook de gesprekken die ik over homoseksualiteit in mijn leven tot nu toe heb gevoerd – trof, was de hunkering te worden gehoord zonder rekening te hoeven houden met de gevolgen of gevoeligheden van anderen. Die behoefte, niet alleen van jongeren, maar vooral ook van volwassenen, legde de basis voor de serie.' 
Welke landen bezoek je en waarom heb je voor deze landen gekozen?
'We bezoeken Amerika, Groot-Brittannië, Zwitserland, China, Rusland, Nederland en Libanon. De landen zijn gekozen op basis van thema's. In China bijvoorbeeld voelen kinderen een sterke verantwoordelijkheid voor hun ouders en het voortzetten van de familie; in Rusland gaat het over veiligheid; En in Libanon over de invloed van religie die een cultuur van zwijgen domineert, maar waar mensen desondanks een weg voor zichzelf vinden.'
In de vierde aflevering bijvoorbeeld, was Margriet in Utah (VS), het hart van de mormonengemeenschap. Hier bestaan nog heropvoedingsinstituten voor kinderen met 'homoseksuele neigingen'.
Hoe vond je het om deze serie te maken?
'Geweldig! In alle opzichten, maar vooral om echt contact te kunnen maken met mensen over de meest kwetsbare momenten en emoties in hun leven.'
Wat viel je het meest op?
'Wat een ongelooflijk weerbare soort 'we' zijn. Weerbaar en tegen de klippen op bezig met aanpassing, waaruit eigenlijk maar één universele wens spreekt: Hou van mij.'
Margriet van der Linden in China (links) en in gesprek met Rita Mae Brown (rechts).
Ben je na het maken van de serie hoopvol gestemd – dat homoseksualiteit langzamerhand in steeds meer landen wordt geaccepteerd – of juist treurig gestemd; dat er nog een lange weg te gaan is in veel landen?
'Ik blijf hoopvol, maar ik ben niet hoopvoller gestemd. Niet omdat er in wetgeving in talloze landen en in relatief rap tempo niet enorme vooruitgang is geboekt – Nederland is daar een voorbeeld van – maar omdat door het maken van de serie nog maar eens duidelijk is geworden dat wij kwetsbaar zijn. Simpelweg omdat we met minder zijn en wereldwijd afhankelijk zijn van de gunsten van de meerderheid. Als de meerderheid –niet zelden onder invloed van religie, politiek, de economische situatie – ergens voelt dat zij in het gedrang is, dan worden o.a. minderheden de focus van onbehagen. Van die kwetsbare positie ben ik me bewuster geworden.'
How to be gay zag je vanaf 23 november om 21.05 uur bij KRO-NCRV op NPO 2.
De laatste van de zes afleveringen is komende vrijdag 28 december.
Je kunt de afleveringen ook online terugkijken.
'Het is bij het maken van How to be gay vaak voorgekomen dat we na een dag filmen in onze bus terugreden naar het hotel, een beetje stil uit het raam keken, maar allemaal hetzelfde dachten: wat is het een ongelooflijk voorrecht, een eer, dat iemand zo intiem, kwetsbaar en eerlijk met ons durfde te zijn.'
Foto's: KRO-NCRV / How to be gay
*