TNN: Nanoah Struik (19) uit Emmen is de tweede volwassen Nederlander die van de rechter een X in het paspoort mag in plaats van een M of een V. Struik is bovendien de eerste die dit enkel op basis van genderidentiteit krijgt. Belangenorganisaties Transgender Netwerk Nederland (TNN), COC Nederland en de Nederlandse organisatie voor seksediversiteit (NNID) zijn blij met de uitspraak.

Beeld: Ton Hazewinkel / Shutterstock

TNN, NNID en COC pleiten al lang voor het mogelijk maken van paspoorten en identiteitskaarten zonder geslachtsaanduiding. Hoewel het kabinet eerder aangaf hier werk van te willen maken, is er nog weinig gebeurd. 'Het is dus goed nieuws dat de rechter wéér iemand in het gelijk heeft gesteld die een paspoort zonder M of V wil,' vinden de belangenorganisaties, die het kabinet oproepen om snel vervolgstappen te zetten.

Op 19 oktober 2018 kreeg Leonne Zeegers, als eerste volwassen Nederlander een X in het paspoort. Zeegers is een intersekse persoon én voelt zich man noch vrouw. Nanoah Struik volgde deze ontwikkeling met grote belangstelling. Zelf is Struik niet intersekse maar wel non-binair, en een V of een M past Struik niet.

'Na de zaak van Leonne Zeegers hoopte ik op een wetsvoorstel waarmee het verkrijgen van een X op het paspoort makkelijker zou worden,' vertelt Struik. 'Begin dit jaar werd duidelijk dat dit nog even niet op de agenda van de Tweede Kamer stond. Toen heb ik toch het heft in eigen handen genomen en ben ik naar de rechter gestapt.'  

Staatssecretaris Knops van Binnenlandse Zaken, zegde in oktober 2018 toe om het paspoort zonder geslachtsregistratie (met een 'X') wettelijk mogelijk te maken. Dat gebeurde na de rechterlijke uitspraak in de zaak van Zeegers en op aandringen van NNID, TNN en COC. Knops kwam daar aanvankelijk begin 2019 op terug, maar op aandringen van de Tweede Kamer en de belangenorganisaties werkt de staatssecretaris nu toch aan een onderzoek naar de mogelijkheden van afschaffing van verplichte geslachtsregistratie.

Op 30 april meldde staatssecretaris Knops bovendien dat het Europese parlement heeft ingestemd met een voorstel van de Europese Commissie en de Raad van Ministers om geslachtsregistratie optioneel te maken op de identiteitskaart. Daarmee zou in Nederland de weg vrij moeten zijn voor identiteitskaarten zonder vermelding van geslacht.

Foto: TNN

Struik ontving op 26 juli bericht van de rechtbank van Assen dat Struik een paspoort met een X kan krijgen. 'Ik hoop hiermee ook aan te geven dat er wel degelijk behoefte is aan deze 'nieuwe' geslachtsaanduiding,' zegt Struik. 'Ik zou het Rijk willen vragen dit snel op te pakken zodat niet iedereen een langdurig proces bij een rechter aan hoeft te gaan.'

Naar verwachting kan Struik in oktober het nieuwe paspoort aanvragen, tot dan kan er hoger beroep worden aangetekend. De gemeente Emmen heeft al laten weten het paspoort te willen verstrekken en niet in beroep te zullen gaan.

TNN, NNID en COC sluiten zich bij de oproep van Struik aan. Het schrappen van de verplichte geslachtsaanduiding is onder meer van belang voor sommige intersekse personen, voor personen die zich niet thuis voelen in de categorie 'man' of 'vrouw' en voor iedereen die vindt dat de overheid niet aangaat 'wat er in je ondergoed zit'. Circa 4 procent van de Nederlanders voelt zich niet thuis in de categorie 'man' of 'vrouw'.

Het zoveel mogelijk afschaffen van geslachtsregistratie door de overheid is onderdeel van COC's Regenboog Stembusakkoord en het regeerakkoord van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie.

*

Blijf op de hoogte!