'Waar zie je ze niet in Nederland? Mensen die elkaar in het openbaar zoenen of hand in hand lopen. Ach, de liefde! Hoe mooi kan die zijn, in al haar varianten. Die mogen er allemaal zijn van ons. Bijna altijd. Bijna overal. Of is dat een droom?'

Nederland omarmt nadrukkelijk de LHBTI+ gemeenschap, maar soms gaat het ineens mis wanneer homoseksualiteit op gewone wijze zichtbaar wordt. Het Sociaal en Cultureel Planbureau stelt vast dat 29% van de Nederlanders geen zoenende mannen wil zien en 20% geen zoenende vrouwen. Ter vergelijking: slechts 11% krijgt de kriebels als ze een 'hetero kus' op straat zien. Onderzoeken in de Regenboogsteden Oss en 's-Hertogenbosch tonen hetzelfde. Het onderzoek in Oss naar het leefklimaat in het Roze Jaar kreeg zelfs de titel: 'Als ze er maar niet mee te koop lopen.'

De initiatiefgroep #iedereenmagzoenen stelt: 'De liefde is van ons allemaal. Iedereen zou zich veilig en vrij moeten voelen om deze te uiten. Wij worden wat ongeduldig. Daarom willen wij in onze regio Noordoost Brabant actie ondernemen om iedereen eindelijk eens te laten wennen aan zoenende LHBTI+ koppels in de publieke ruimte. We zijn er niet op uit om te choqueren, maar om te normaliseren. Wat gewoon is, moet nou echt maar eens gewoon kunnen.'

Van 7 tot 20 oktober worden posters met zoenende mannenkoppels en vrouwenkoppels verspreid in 's-Hertogenbosch en omstreken. 'Bovendien roepen wij iedereen op, ongeacht geslacht, gender of seksuele voorkeur, om een zoenfoto op social media te plaatsen met de hashtag #iedereenmagzoenen.'

Mandy is een van de initiatiefnemers en vrijwilliger bij COC Noordoost-Brabant. Zij interviewde de twee stellen die het gezicht zijn van de campagne, Marlinde en Teona, en Kristof en Tristan.

Teona: We zijn het een beetje zat dat wanneer wij mekaar een kus geven, dat meteen geseksualiseerd wordt. Tijdens het stappen komen eigenlijk heel vaak mensen naar ons toe die ofwel ongevraagd aan ons zitten, of opmerkingen maken.

​Marlinde: Ik denk dat wij er vooral voor kiezen om juist wel affectie te tonen in het openbaar zonder er al te veel over na te denken. Door soms maar gewoon even dat risico te nemen en het gewoon maar aan te gaan en er niet voor weg te lopen.  

Teona: Natuurlijk zijn er weleens momenten dat je je even onveilig voelt, bijvoorbeeld wanneer je in de avond in het donker langs een groepje mensen moet lopen. Soms laten we dan toch even mekaars' hand los, om toch maar even het zekere voor het onzekere te nemen. 

Mandy: Als we onderzoekcijfers van het Sociaal Cultureel Planbureau mogen geloven, dan zou die tolerantie juist ontzettend in de lift zitten. Merken jullie dat ook? 

Marlinde: Ik vind het juist achteruitgegaan. Door nieuwe ontwikkelingen in de emancipatiestrijd van de LHBTI+, komt er weer opnieuw veel aandacht voor dit onderwerp. Dat maakt ook dat mensen weer meningen gaan vormen over taboes die wellicht nu juist doorbroken worden, bijvoorbeeld rondom genderdiversiteit. Die meningen kunnen tegenwoordig vrij anoniem en ongenuanceerd op social media geuit worden. Ik denk ook wel dat mensen misschien soms een beetje moe zijn van die emancipatiestrijd, waardoor het een averechtse werking lijkt te hebben. Het is een beetje alsof een afgesloten boek weer opeens geopend wordt en dat dat ook weer opening geeft aan mensen om er een oordeel over te vellen. Wat eerst juist wel 'okay' leek te worden bevonden, zoals bijvoorbeeld de cover van de Linda met twee kussende vrouwen, staat nu opeens weer opnieuw ter discussie.  

Mandy: Toch lijken die cijfers juist een tegenovergestelde tendens te schetsen, hoe is dat volgens jullie te verklaren? 

Marlinde: Wanneer je iemand op de man zou vragen naar diens blik op homoseksualiteit, dan zullen mensen al snel zeggen dat ze geen problemen ermee hebben en doet iedereen alsof ze heel 'open minded' zijn. Ik denk dat mensen dan toch een beetje sociaal wenselijk antwoorden, want niemand wil natuurlijk onaardig overkomen. We leven toch in een land wat omschreven wordt als 'tolerant', maar zodra je mensen in een groep zet en laat nadenken over LHBTI+ rechten, dan lijkt het alsof mensen zich toch gesterkt voelen door de gedeelde intolerante meningen van anderen en durven ze zich wel weer negatief te uiten en te zeggen wat ze nu eigenlijk echt vinden. Denk bijvoorbeeld aan mensen die een negatief denkbeeld delen vanuit hun geloof of culturele achtergrond. 

​Mandy: Hoe zouden we de volgende stap kunnen maken om die tolerantie werkelijkheid te maken zodat jullie 'gewoon' kunnen zoenen zonder al die heisa?

Teona: Ik denk dat het heel belangrijk is dat er zichtbaarheid gecreëerd wordt, zoals nu met deze campagne. Als mensen dit gewoon vaker gaan zien, twee kussende mannen of twee kussende vrouwen, dan wordt er hopelijk op den duur ook niet meer zo'n ding van gemaakt. Ik denk dat het belangrijk is dat het, ook op social media, meer zichtbaar mag worden zodat mensen eraan gaan wennen en dat er op het gegeven moment niet meer wordt gezegd: 'Oh kijk dat lesbische stel', maar gewoon 'oh kijk dat stel'.  

Marlinde: Ik denk persoonlijk dat de campagne die we nu doen zeker een impact heeft, maar het is ook een momentopname om even een bewustzijn te creëren. Na deze campagne, gaan mensen waarschijnlijk weer gewoon over tot de orde van de dag en daarom is het denk ik belangrijk dat we blijven herhalen en hiermee moeten doorgaan totdat het niet meer nodig is. Daarbij denk ik ook dat er pas echt dingen wezenlijk gaan veranderen, als je op jonge leeftijd al begint met educatie en voorlichting en kids al vroeg aanleert dat iedereen gelijk is. 

Lees het hele interview met Marlinde en Teona hier!

Kristof en Tristan

Mandy: Waarom was het voor jou belangrijk om deel te nemen aan deze campagne?

Kristof: Ik denk dat dat antwoord vrij simpel is: er is nog veel werk aan de winkel wanneer het gaat om LHBT+ emancipatie en normalisering. Als dat niet zo was, dan was PRIDE bijvoorbeeld ook niet zo nodig geweest.

Mandy: De cijfers van het Sociaal Cultureel Planbureau zijn steeds positiever over LHBTI+ tolerantie, merk jij daar zelf iets van?

Kristof: Om heel eerlijk te zijn niet. Ik heb juist het idee dat de homohaat aan het stijgen is in vergelijking met een klein decennium geleden. Tristan en ik zijn nu 11 jaar samen, en aan het begin van onze relatie liepen wij zonder problemen hand in hand over straat, terwijl ik nu het idee heb dat vandaag de dag de sfeer er niet naar is. Het clipje van ‘Spuiten en Slikken' waarin met een verborgen camera de reacties worden gefilmd van de omgeving op drie stelletjes – één hetero, één homo en één lesbisch – die zoenen op straat; de reacties die je daar ziet, die liegen er toch ook niet om.

Mandy: Wat is jouw persoonlijke ervaring hierin?

Kristof: Wij hebben zelf acht jaar in een wijk gewoond die vrij multicultureel en conservatief was, daar was ook veel sprake van homohaat. Zo werd onze gloednieuwe auto meteen bekrast, de voorruit daarvan ingeslagen, onze scooter gestolen en werden zowel wij als onze vrienden en familie meermaals fysiek bedreigd.

Mandy: Beperkt dit jullie nu ook in het tonen van affectie in het openbaar?    

Kristof: Eigenlijk doen wij dat al heel lang niet meer, omdat er na alle ervaringen in die woonwijk een gevoel van onveiligheid in ons systeem huist.

(…) De #iedereenmagzoenen campagne is denk ik heel erg nodig om zichtbaarheid te creëren en ik denk dat we vooral dit soort campagnes en acties moeten blijven herhalen totdat het niet meer nodig is.

Lees het hele interview met Kristof en Tristan hier!

Dat deze campagne (inderdaad!) hard nodig is, blijkt uit het nieuws van gisteren: 

Facebook: 'Onze poster van #iedereenmagzoenen van gisteren en onze vernielde poster van vandaag.. het heeft 1 dag gehangen! Is er sprake van 'schijntolerantie' in Nederland? Wij worden hier eerlijk gezegd een beetje boos van. Wij willen 365 dagen per jaar zoenen want #iedereenmagzoenen'

Doe mee, deel je foto op social media met de tag #iedereenmagzoenen en volg de campagne via Facebook, Instagram en www.iedereenmagzoenen.nl!

*

Blijf op de hoogte!