De lesbische en biseksuele community is - gelukkig - heel kleurrijk en divers. Toch is het voor een crossdresser als Sophie niet zo makkelijk om even een drankje te doen in een vrouwenbar. Al was het maar omdat haar transformatie veel tijd in beslag neemt. En niet op elk vrouwenfeest wordt ze omarmt. Zij aan Zij-redacteur Judith had een openhartig gesprek met een prachtige en zeer openhartige dame; over zelfacceptatie, authenticiteit en inclusiviteit.

'Ik speel niet, ik bén Sophie!'

Crossdresser Sophie vertelt haar persoonlijke verhaal.

Sophie Gray heet ze. Een gedistingeerde en vooral zeer zachtaardige dame van 44 lentes jong, die ik eind 2018 leerde kennen op een vrouwenfeest in Delft. En die net als ik van vrouwen houdt. Maar hoe vanzelfsprekend zo'n feestje is voor de meesten van ons; voor Sophie, in het dagelijks leven Jos, vergt het iets meer voorbereiding. En lef..

Terugkijkend op zijn jeugd wist Jos altijd al dat hij 'anders' was. 'Bij de gymles op de lagere school liepen de meisjes in van die leuke blauwe gympakjes. Ik vroeg me af hoe het zou zijn om een meisje te zijn. Ik wilde dat ook.'

Met de dochters van vrienden speelde de kleine Jos vrijuit prinsesje. 'Ik kwam daar zelfs in een jurk beneden. Mijn ouders waren nooit negatief. Ik was altijd al heel divers. Ik speelde thuis met auto's en bij het buurmeisje met poppen.'

Maar de drang om zich te verkleden als vrouw werd langzaam groter. Als puber durfde Jos het af en toe aan om als meisje de deur uit te gaan. 'Dan ging ik een paar straatjes om in het donker, of een rondje fietsen. Met bonkend hart,' herinnert hij zich.

Tot hij verkering kreeg met Jolanda, met wie hij later zou trouwen en nog altijd samen is. 'Toen had ik een aantal jaren niet de behoefte om er uitdrukking aan te geven, om me fysiek te verkleden. Het was 'managable'.'

Taboe

Het spreekwoordelijke bloed echter kroop ook bij Jos waar het niet gaan kon. Het luidde de start in van een ingewikkeld dubbelleven dat jarenlang zou duren.

Jos: 'Ik verkleedde me binnenshuis wanneer er niemand thuis was. De spanning ontdekt te worden was altijd een component. Ook met het bestellen van spulletjes. Timing was heel belangrijk. Dat betekende soms dat ik met de billen bij elkaar geknepen zat te hopen dat het goed ging. Want je wilt niet dat de bezorger met jouw hakken bij de buren aan moet bellen. In de schuur had ik een oude plunjebaal bewaard vanuit mijn diensttijd. Daar zat de hele inventaris in.'

Twee keer besloot Jos radicaal álles weg te gooien en zijn verborgen leven af te zweren. ''Purgen' heet dat. Ik prakte alles in de container. Ik vond dat ik dat maar moest kunnen. Dat ik sterk moest zijn.'

Tevergeefs. Want de behoefte zich als vrouw te manifesteren bleef. 'Het gaf me het gevoel dat ik de wedstrijd verloren had. Ik walgde van mezelf. Maar het gevoel is niet tegen te houden.'

Gaandeweg lukte het Jos steeds beter zichzelf te transformeren tot vrouw. Hij werd er langzaam maar zeker goed in.

'Ik weet nog dat ik mezelf een keer in de spiegel zag en dacht: dit lijkt écht! Dat was een keerpunt. Vanaf dat moment ben ik mezelf als een soort kunstwerkje 'in progress' gaan zien en haalde ik er meer voldoening uit. Daardoor werd het in mijn hoofd minder erg dat ik dit deed.'

Desondanks duurde het nog jaren voordat Jos zijn alter ego een naam durfde te geven. 'Daarvoor was het taboe nog te groot voor mezelf. Als ik dat zou doen, zou ik toegeven dat ik 'crossdresser' was. Door haar geen naam te geven, hield ik haar mentaal op afstand.'

Maar hoe voorzichtig Jos ook te werk ging, uiteindelijk werd hij toch ontmaskerd...

De jurken naast de overhemden

'Mijn zoon wilde graag mijn oude laptop hebben om computerspellen op te spelen. Destijds bewaarde ik daar mijn foto's van Sophie op. Ik zette alle foto's op een stickje en verstopte dat. Maar mijn zoon vond alsnog een foto van Sophie op de laptop.'

'Hij ging er eerst mee naar zijn zus,' vervolgt Jos. 'En uiteindelijk toch maar naar zijn moeder.'

Die twijfelde geen moment en stapte direct op haar man af. Het moment staat in Jos' geheugen gegrift.

'Het was Paasochtend 2012 en kloteweer. We hadden net besloten dat we niet naar onze caravan zouden gaan. Ik zat op de bank in mijn joggingbroek, Jolanda keek mij aan en vroeg: 'Verkleed jij jezelf wel eens als vrouw?' Later zei ze dat ze op dat moment een last van me af zag vallen.'

Hoewel enerzijds een opluchting, zorgde Jos' coming out ook voor de nodige onrust binnen de relatie.

Jos: 'We waren op dat moment 20 jaar bij elkaar. En al die tijd had Jolanda dit niet van mij geweten. Hoewel ik feitelijk nooit tegen haar gelogen had, had ik het uit een primair gevoel van schaamte niet verteld. Dat was moeilijk voor haar.'

Jos weet nog goed hoe hij zijn vrouw kennis liet maken met Sophie. 'Ik droeg een witte jurk met zwarte cirkels. Met knikkende knieën ging ik de trap af. Maar Jolan was heel positief. 'Je ziet er mooi uit! Een echte vrouw!,' zei ze. Ze was denk ik bang dat Sophie een karikatuur zou zijn.'

In de periode die volgde dacht Jolanda mee en ging ze, in het begin, regelmatig mee naar crossdress-bijeenkomsten. 'En die kleding in die plunjezak, dat kon echt niet, vond ze. Twee dagen na mijn coming out had ze al een plank in de kast vrij gemaakt voor mijn kleding en hingen mijn jurken naast mijn overhemden.'   

Lees verder:

Sophie vertelt over het verschil tussen crossdressing en travestie en de nodige 'cabin fever' en plankenkoorts na een periode zonder vrouwenfeestjes.

Sophie is géén karikatuur

In de volksmond zou je Sophie een travestiet kunnen noemen. Maar die term gebruikt Jos liever niet.'Want dat duidt op een schijnvertoning. Ik ben een 'crossdresser'; ik verkleed me weliswaar als het andere geslacht – en dat mag best een beetje sexy zijn, maar op een serieuze manier en niet als 'drag'. Interactie met