Met boeken en borrels overbruggen Claudia van der Werf en Arja Veerman (auteur van De vrouw op de brug) deze bijzondere coronatijd. Aan tafel spreken zij met mensen over de boeken die een uitwisbare indruk op hen hebben gemaakt. Welk boek sleepte je vroeger mee in je tas? En wat heeft dit boek betekend in je leven? In deze bijdrage vertelt Claudia zelf over de boeken die haar in het verleden hebben geraakt. 

'Het was in het voorjaar van 1987. Ik woonde nog thuis, ik ging vaak naar de bieb en ik was weekendhulp in de boekhandel. Ik hield enorm van lezen, maar herkende mezelf niet erg in de boeken die ik las. Het was allemaal 'jongen-meisje'. In die tijd was ik me er net van bewust dat ik op meisjes viel, dat was toen ik een jaar of 15, 16 was. Ik zocht naar boeken in de boekhandel waar ik werkte. Dit boek, Rubyfruit Jungle, kreeg ik van mijn ouders, maar had ik daar wel zelf besteld. Ik denk dat ik er iets in de bieb over gelezen had, in de Zij aan Zij of misschien in de ExpresZo. Het was geen boek dat in het provinciestadje waar ik opgroeide, zomaar in de winkel op een grote stapel lag. Ik heb het zelfs op de lijst gezet voor Engels, wat best gewaagd was, al was het op een progressieve school. Voor mij was dit boek de soundtrack van mijn jeugd.'

Knappe schrijfster

'Rubyfruit Jungle gaat over een jong meisje, ze valt op vrouwen. Ze ontmoet veel weerstand maar vecht zich vrij. Wat ik me herinner is dat er veel humor in zit, heel veel vaart ook. Op dat moment in mijn leven was dit echt mijn perfecte boek. Ik heb het heel vaak gelezen, 's avonds in bed en ook later, toen ik al op kamers woonde. Ik vond de schrijfster heel knap. Ik heb daarna al haar boeken gelezen. Zij had zelf een relatie met een vrouw, dat sprak tot de verbeelding. Ik had in die tijd wel eens stiekem een vriendinnetje op school, we gingen dan samen kussen op de wc. Maar mijn ouders wisten van niets, alhoewel mijn vader wel altijd heel benieuwd was naar wat ik voor boeken las. Ik las toen ook literatuur, Hermans, een paar Russen. Niet dat ik dat allemaal begreep, maar ik had thuis wel een plank vol boeken waar ik heel trots op was. En toen haalde ik dus dit boek in huis en even later nog een boek: Woestijn van het hart van Jane Rule. En ik weet nog dat mijn vader tegen mij zei: 'Dat is wel een hele roze keuze tegenwoordig.' Dus hij had denk ik wel iets door, maar verder werd er niks over gezegd. Hij vroeg niet door en ik vertelde ook niets, hoe moest ik dat doen? Pas toen ik op kamers zat, kwam ik uit de kast.'

Om de beurt verliefd

'Woestijn van het hart is dus een ander boek dat ik in die tijd las. Er was ook een film van (Desert Hearts, red.), die keek ik met een meisje op wie ik verliefd was, soms. Ze was ook verliefd op mij, maar we waren dat nooit tegelijkertijd, dus dat werd verder niets. Op een dinsdagmiddag gingen we samen naar de videotheek. We keken bij haar die film en toen kwam haar vader thuis. Ze wisten daar thuis, net als bij mij, verder van niks, dus we wisten niet hoe snel we de videorecorder uit moesten zetten… Dit boek was trouwens veel serieuzer, het was literatuur. Moet je de openingszin eens horen, en bedenk dan dat je 16 bent: 'Conventies hebben evenals clichés nogal eens de neiging zichzelf te overleven.' Ik moest meteen al opzoeken wat het woord 'conventies' betekende, dat deed ik dan ook. Ik weet er verder niet zoveel meer van. Maar dit boek hoort voor mij wel echt bij die periode. Dat ik op zoek was naar boeken over vrouwen die verliefd waren op vrouwen, naar herkenning. Daar was in die tijd nog niet zo heel veel van en internet bestond nog niet.'

Wakker kussen

'Mijn eerste vriendinnetje, dat was een soort van publiek geheim. We hadden zo'n groepje met wat alternatieve mensen op school. Ik weet nog dat ik die meisjes op de MAVO verschrikkelijk vond, die waren aan het sparen voor hun uitzet. 'Dat zijn die potten,' werd er soms gezegd, tot die vriendin een grote mond teruggaf. Eerst waren we de enigen, maar later was er een meisje, ze was heel populair, die verkering had met de knapste jongen van de school. Toen dat uit was, had ze ineens belangstelling voor mij. Ze kwam ook bij me thuis. Op een gegeven moment ging ze me kussen, dat vond ik wel leuk. Het was in de zomer van 1988, Nederland stond in de finale van het EK, ik weet het nog precies. Later mocht ze niet meer met me omgaan, haar moeder gaf mij de schuld dat het uit was met die jongen. Ik zat er verder niet zo mee. Nog veel later, ik denk nu tien jaar geleden, hoorde ik dat ze uiteindelijk met een vrouw is getrouwd en dat ze samen twee kinderen hebben. Ik denk dat ik haar toen wakker heb gekust!'

*

Boeken:

Rita Mae Brown: Rubyfruit Jungle. De avonturen van Molly Bolt. (1985) Uitgeverij: Bert Bakker. (origineel: 1973).

Jane Rule: Woestijn van het hart. (1987) Uitgeverij: Van Gennep Amsterdam. (origineel: 1964). Zie ook: Desert Hearts.