Ayla Çekin Satijn, ook bekend als Maya uit ANNE+, een dramaserie over de lesbische Anne, is een project begonnen genaamd Beş. Beş is een korte film over culturele diversiteit met een bredere en betere representatie van (Turkse) vrouwen. Ayla is zelf namelijk half Turks en half Nederlands én ze is queer. Ze wil via deze weg verhalen vertellen over haar cultuur en haar geaardheid.

Het verhaal:

'Wanneer een jonge, Turkse, lesbische vrouw weer terug moet naar haar geboortedorp om bij de traditionele Turkse bruiloft van haar jeugdvriendin te zijn, is ze bang om niet geaccepteerd te worden in haar gemeenschap. Wanneer ze haar vier vriendinnen van vroeger weer terug ziet komt ze er echter snel achter dat zij zelf degene is met de grootste vooroordelen.'

Hoe Ayla op het idee kwam om een film te maken over een Turkse, lesbische vrouw? Wij spraken haar, Ayla vertelt:

'Ik merkte dat ik zelf nooit voorbeelden heb gehad van überhaupt Turkse actrices, laat staan Turkse queer representatie. Voor mij stonden queer zijn en Turks zijn altijd los van elkaar. Maar door mijn rol die ik in ANNE+ speelde, heb ik zoveel berichten ontvangen van Turkse personen. Ze zeiden: 'Wow, ik zag je in ANNE+, en het is de eerste keer dat ik een Turkse queer vrouw op tv zie die er ook echt voor uitkomt.' Hierdoor dacht ik: 'nu is het tijd om die andere kant van mij ook te gaan onderzoeken. Je kunt een Turkse queer vrouw zijn en je kunt daar trots op zijn.'

Foto door Vivian Camphuijsen

Je pleit voor een betere en bredere representatie van Turkse vrouwen. Waarom is dit nodig?

'Nog altijd worden Turkse vrouwen op een stereotiepe manier gerepresenteerd in de media. Het clichébeeld van een brave, onderdrukte Turkse vrouw met zwart haar, donkere ogen, iets met een accent, en gesluierd – of die haar sluier moet afdoen - wordt nog steeds in stand gehouden op de televisie. Zo werd ik laatst bijvoorbeeld gecast voor een commercial waar ik een Turkse moest spelen die naar haar vriend gaat. Ik had toen gevraagd of het script zo kon worden aangepast dat ik naar mijn vriendin zou gaan. En toen werd er gezegd: 'Nee, dat kan niet, want dan weten ze misschien niet dat je Turks bent.' Het lijkt dan wel alsof lesbisch als iets westers gezien wordt. Dat is iets wat ik niet bij elkaar gerijmd krijg. 

Als tegengeluid voor deze aanname wil ik met Beş meer diversiteit laten zien. Er bestaan ook gewoon roodharige Turkse vrouwen met blauwe ogen, believe it or not. Of bijvoorbeeld Turkse vrouwen met tattoos en piercings. Dat maakt je niet minder Turks, zo werkt het niet.'

Is de film jouw persoonlijke verhaal?

'Niet precies nee, maar het komt wél voort uit een persoonlijke ervaring. Ik was namelijk laatst op de bruiloft van mijn neef en er vroeg een vrouw aan mij: 'Heb jij een vriend?' En toen realiseerde ik me dat deze mensen helemaal niet weten dat ik queer ben – terwijl voor mijn gevoel iedereen het weet. Ik antwoordde toen: 'Ja, ik heb een lief.' Vanaf toen begon ik me af te vragen of ik dan bang ben dat zij daar iets van vindt. Vanuit die gedachtegang - die mij altijd is bijgebleven - ben ik aan dit project begonnen.

Ik behandel in de film onderwerpen waar ik zelf veel mee bezig ben, namelijk vooroordelen, en het bang zijn om niet geaccepteerd te worden. Dat zijn dingen waar een hele generatie, die tussen twee werelden en twee culturen zit, zich in moet bewegen. Ik voel me hier wel thuis maar aan de andere kant ook totaal niet. Die splitsing, daar wil ik het over hebben. Vanuit daar ben ik gaan denken en vanuit daar is het concept bedacht.

Hoe was jouw coming out?

'Je komt meerdere keren uit de kast, het is niet maar op één moment. Maar ik heb wel een voorbeeld van hoe ik uit de kast kwam op de middelbare school. Ik had toentertijd een liefdesrelatie met mijn beste vriendin en dat moest echt geheim blijven. Natuurlijk kwam het uiteindelijk uit en wist de hele school ervan; dat was echt een 'La Vie d'Adèle' moment: ik kwam het schoolplein op en iedereen wist wat er aan de hand was. Dat is ergens wel logisch, want dan gebeurt er eindelijk eens wat, haha. Dus op school was mijn 'coming out' moment nogal dramatisch.

En hoe reageerden je ouders?

Toen mijn papa wist dat ik een relatie had met mijn vriendin (nu ex) heeft hij er gewoon niet over gesproken. Hij keek haar niet aan, hij sprak niet met haar. Uiteindelijk is hij wel aan het idee gewend, dus het is helemaal goed gekomen. Met mijn huidige vriendin Valerie (Bisscheroux - regisseur van ANNE+) kom ik regelmatig over de vloer, mijn familie heeft een hele fijne band met haar. We hebben zelfs met z'n allen kerst gevierd!

Heb je advies aan lesbische meisjes die uit de kast willen komen, maar niet weten hoe ze dit aan moeten pakken?

Ik heb zelf heel veel geluk gehad met mijn familie, maar de volgende tip kan ik aan iedereen meegeven. Vertel het eerst tegen de mensen waar je je veilig of geliefd bij voelt. Sprokkel mensen om je heen en maak mensen deel uit van je verhaal, zodat je sterk staat. Wat daarna komt maakt dan allemaal niet uit. Dat transformeert zich dan wel. Het belangrijkste is dat je laat zien dat je jezelf bent of dat je verliefd bent. Ik denk namelijk dat mensen er dan niet omheen kunnen. Je kunt niet om liefde heen.

*

Ayla Çekin Satijn is in 2017 afgestudeerd aan de HKU. Ze is (stem) actrice, maker en moderator. Ze is te zien in de serie Spangas, 'Dit zijn wij' , 'Het F-woord' en ANNE+. Ze is Turks, Vlaams, lesbisch en ze voelt een groot belang van representatie van vooruitstrevende vrouwenrollen en body positivity. Een genuanceerder beeld neerzetten van LGBTQ+ personages en mensen met een biculturele achtergrond. 

De film Beş maakt ze omdat ze een stem wil geven aan de generatie die zich altijd tussen twee culturen moet bewegen. De film zal onderdeel zijn van De Ontmoeting en een deel wordt gefinancierd door Key Film, onder voorwaarde dat Ayla zelf ook geld genereert om de film te kunnen maken. Daarom is er een crowdfunding op Cinecrowd voor haar film.

Hier lees je meer over Ayla, de film en de crowdfunding. Bekijk ook haar persoonlijke videoboodschap! Help jij mee om deze film te realiseren? Ayla: 'Alle beetjes helpen en ik ben je duizendmaal dankbaar!'

Interview met Hanna van Vliet

Meer weten over Beş? Hanna van Vliet, bekend als de hoofdrolspeler uit ANNE+, ging op 3 februari in gesprek met Ayla Çekin Satijn over haar nieuwe korte queer film Bes. Bekijk de livestream terug via het Instagram-account van ANNE+!

Blijf op de hoogte!