Soms is het lastig om een recensie te schrijven over een film. Toch kon ik tot nu toe bijna altijd wel een aanknopingspunt vinden om er over te schrijven en de lezer te overtuigen de film te gaan zien. Was het acteerwerk niet echt goed, dan kon ik dat door de vingers zien als er een sterke verhaallijn in zat. Was het een ongeloofwaardig of onnavolgbaar script, maar maakte de film onderdeel uit van een belangrijke politieke beweging in een land, dan was dat mijn invalshoek. In de heteronormatieve cultuur waar we overwegend mee te maken hebben, is representatie van de queer community superbelangrijk. Dus: ik zoek altijd een manier om deze verhalen aan te bevelen.
Aangekondigd als een 'lesbisch nonnendrama', ben ik absoluut benieuwd naar Benedetta, de nieuwste film van regisseur Paul Verhoeven. Na twee uur en elf minuten in de filmzaal kom ik tot de conclusie dat ik deze keer geen haakje kan vinden om lezers te laten weten deze film echt te gaan zien. Maar ja, hoe vertel ik dit mijn hoofdredacteur?!
Immers, een bekende en veelbesproken Nederlandse regisseur maakt een internationaal uitgebrachte film over 17e-eeuwse lesbische nonnen. Veelbelovend toch? De film veroorzaakte nog behoorlijk wat reuring tijdens het prestigieuze filmfestival in Cannes en toonaangevende internationale kranten publiceren uitgesproken recensies. Dan kan de Zij aan Zij deze film toch niet zomaar negeren? De enige optie die ik zie is om mezelf te interviewen over mijn motieven om geen recensie te willen schrijven over Benedetta. Dus, hierbij.
Wat is je grootste weerstand tegen de film? Het is de dwingende blik van een perverse oude man die ik continu voel meekijken over mijn schouder. Erg ongemakkelijk. Binnen de filmtheorie staat dit bekend als de male gaze. Het is de ongelijke macht van mannen en vrouwen die een aanzienlijke impact heeft op de films die worden gemaakt. In het kort komt het erop neer dat vrouwen vanuit mannelijk oogpunt worden gepresenteerd als lustobjecten voor heteroseksuele mannelijke kijkers. Ik dacht eigenlijk dat dit soort films niet meer gemaakt konden worden, maar Benedetta bewijst het tegendeel.
Een krantenrecensie die ik las, stipte dit ook aan. Maar hier was de 'verdediging' dat het boek gebaseerd is op de getuigenis van twee vrouwen, geschreven is door een vrouw, en de director of photography van de lesbische seksscenes ook een vrouw is. Ik snap de redenering, maar het is toch de naam van Paul Verhoeven die het grootst op het scherm wordt geprojecteerd en die het hoogste woord voert in interviews. Daarbij heeft Verhoeven een sterke visuele handtekening ontwikkeld in zijn inmiddels lange carrière, die je onmiskenbaar door de hele film heen ziet.
Ik vraag me af wie die getuigenissen in de eerste plaats heeft opgetekend (een man?), en is het filmscript ook niet geschreven door de mannelijke regisseur en nog een man? Ik heb toch sterk het vermoeden dat Verhoeven hier een beetje op de loop is gegaan met het oorspronkelijke verhaal, om de film een meer dramatische ontwikkeling mee te geven. En niet te vergeten: vrouwelijk naakt.
Wil je trouwens nog ingaan op de ophef rondom de dildo die de minnares van Benedetta heeft gemaakt
Lees meer