Vorig weekend zijn Prinses Amalia, koning Willem-Alexander en koningin Máxima begonnen aan hun werkbezoek aan het Caribische deel van Nederland. Na Bonaire reizen ze achtereenvolgens naar Aruba, Curaçao, Sint-Maarten, Sint-Eustatius en Saba, met als doel om kroonprinses Amalia (19) kennis te laten maken met het Caribisch deel van het Nederlandse koninkrijk. [Lees hier meer.] Haar reis duurt nog tot 9 februari.
Wij vroegen ons af: Hoe zit het precies met het roze leefklimaat op al die de tropische eilanden? We zochten het uit.
Foto: Willemstad, Curaçao.
Wie de oudejaarsconference zag van Claudia de Breij kreeg al mee dat je lang niet overal in de wereld als paar van gelijk geslacht 'samen mag dansen'. Dat geldt ook voor sommige plekken in het Caribisch gebied. Gelukkig zijn daar belangrijke positieve ontwikkelingen op het gebied van LHBTIQ+-rechten. Sinds 5 juli vorig jaar is homoseksualiteit in Antigua en Barbuda niet meer strafbaar. Deze eilanden werden in 1981 onafhankelijk van het Verenigd Koninkrijk.
Vanaf 29 augustus 2022 is in Saint Kitts en Nevis (onafhankelijk sinds 1983 maar nog wel onder de Britse troon) consensuele geslachtsgemeenschap tussen volwassenen van dezelfde sekse in privésfeer niet meer strafbaar. Daarvoor stond er 10 jaar gevangenisstraf op. Verder schrapte Barbados, een onafhankelijke republiek sinds 2021, op 13 december 'ernstige onfatsoenlijkheid' bij mensen van gelijk geslacht en 'sodomie' uit de wet van seksuele misdrijven. Ten slotte deed het hof op 6 december (2022) twee uitspraken in Aruba en Curaçao op grond waarvan paren van gelijk geslacht met elkaar zullen kunnen trouwen in deze twee landen.
Aruba en Curaçao worden, samen Bonaire, Sint Maarten, Saba en Sint Eustatius, vroeger de 'Nederlandse Antillen' en tegenwoordig het 'Caribisch deel van het Koninkrijk der Nederlanden' genoemd. [hier lees je meer.]
Waar in het Caribisch gebied is homoseksualiteit strafbaar?
Van de 32 landen en gebieden die men in de regel tot het Caraïbisch gebied rekent, is in 6 landen/gebieden homoseksualiteit strafbaar. Dat is dus nog iets meer dan 20%. In de volgende landen en gebieden in het Caribisch gebied is homoseksualiteit strafbaar:
Dominica, voor mannen en vrouwen, categorie 8 tot maximaal 14 jaar gevangenisstraf.
Grenada, voor mannen in de categorie 8 tot maximaal 14 jaar gevangenisstraf.
Jamaica, voor mannen in de categorie 8 tot maximaal 14 jaar gevangenisstraf.
Saint Lucia, voor mannen in de categorie 15 jaar tot levenslang gevangenisstraf.
Saint Vincent en de Grenadines, voor mannen in de categorie 8 tot maximaal 14 jaar gevangenisstraf.
Trinidad en Tobago**, voor mannen en vrouwen in de categorie maximaal 15 jaar tot levenslang gevangenisstraf.
Bronnen: ILGA |Equaldex | Nederland Wereldwijd /Rijksoverheid.
Tip: check deze bronnen voor je op vakantie gaat. Daarbij kun je ervan uitgaan dat de Nederlandse Overheid over de meest juiste informatie beschikt. De lijst van de ILGA is van 2017. Dus als je hierop kijkt is het slim om ook nog te kijken naar de andere sites.
**Volgens de Nederlandse Overheid is homoseksualiteit in Trinidad en Tobago nog steeds strafbaar. Wel is na een uitspraak van de rechter de verwachting dat men niet overgaat tot vervolging.
Daarnaast zijn er nog de drie Guyana's. De Guyana's bestaat uit de landen Suriname, Guyana en Frans-Guyana. Deze grenzen niet aan de Caribische Zee, maar behoren wel tot het Caribisch gebied op basis van de sociaaleconomische situatie, historie, cultuur en taal.
In Guyana is homoseksualiteit strafbaar voor mannen en vrouwen: 15 jaar gevangenisstraf tot levenslang. Hiermee staat het totaal van gebiedsdelen waar homoseksualiteit in het Caribisch gebied strafbaar is dus op 7. Voor 2022 waren dat er 10.
Dan heb je nog de gebiedsdelen van omringende landen die aan de Caribische Zee grenzen en bijbehorende eilanden in de Caribische Zee. Van deze gebiedsdelen is in geen één deel homoseksualiteit strafbaar.
LHBTIQ+-tolerantie
Dat homoseksualiteit niet meer strafbaar is, wil niet zeggen dat het verblijven in een Caribisch land als stel van gelijk geslacht overal prettig is. Zo staat er bij het reisadvies van de overheid over Venezuela dat er veiligheidsrisico met betrekking tot LHBTIQ+-reizigers is. Er is soms sprake van politiegeweld tegen transgenders.
Saint Kitts en Nevis & Antigua en Barbuda
In 2022 begon de positieve verandering met het legaliseren van homoseksualiteit in Antigua en Barbuda. Voor die tijd stond daar een gevangenisstraf van maximaal 15 jaar tot levenslang op. Verder is in Saint Kitts en Nevis consensuele geslachtsgemeenschap tussen volwassenen van dezelfde sekse in privésfeer niet meer strafbaar sinds een uitspraak op 29 augustus 2022. Daarvoor stond er 10 jaar gevangenisstraf op.
Barbados
Op 12 december 2022 zijn de homoseksualiteitswetten geschrapt. Twee Barbadiaanse LGBTQ+-advocaten bij de lokale organisatie Equals en de regionale overkoepelende LGBTQ+-organisatie, de Eastern Caribbean Alliance for Diversity and Equality dienden de zaak in.
Aruba en Curaçao
Een huwelijk tussen zelfde sekse is nu ook toegestaan op Aruba en Curaçao, mits de overheid niet in cassatie gaat. Dit kan nog tot 7 maart 2023. Doet de overheid dit niet, dan is vanaf die datum het eerste huwelijk mogelijk tussen partners van hetzelfde geslacht. Als de overheid wel in cassatie gaat, kan het nog tot 2025 duren. [NOS]
Het Koninkrijk der Nederlanden bestaat uit vier landen: Nederland en de Caribische landen Aruba, Curaçao en Sint Maarten. Bonaire, Sint Eustatius en Saba zijn bijzondere gemeenten. Zij hebben een aparte status binnen Nederland. Gaat de overheid niet in cassatie? Dan betekent dit dat Sint Maarten straks het enige deel is van het Koninkrijk der Nederlanden, waar nog geen huwelijk tussen partners van gelijk geslacht is toegestaan.
De beslissing volgt op twee rechtszaken die mensenrechtenorganisatie Human Rights Caribbean met anderen aanspanden, namens twee vrouwen die willen trouwen. In het burgerlijk Wetboek van Aruba en Curaçao staat dat het huwelijk alleen tussen een man en vrouw mag. Alleen is dat volgens de rechter in strijd met het gelijkheidsbeginsel in de Grondwet en de discriminatiebepaling. Curaçao moet dan ook van het hof partnerregistratie voor partners van hetzelfde geslacht mogelijk maken. Op Aruba kon dit al sinds 2016.
Meer weten over LHBTQ-initiatieven en organisaties op de Nederlandse Antillen? Lees alvast over Curaçao Pride (vanaf 7 juni 2023), volg EQ Bonaire (een LGBTQI+ Community op het eiland), en check de Aruba Gay Guide.
*
Blijf op de hoogte!