Hoe kom je erachter wie je bent als geen enkel label exact past?
Uit de kast komen als biseksueel op de middelbare school was relatief makkelijk voor Maia Kobabe in het liberale San Francisco. Maar om later, in 2016, uit de kast te komen als non-binair was toch een stuk gecompliceerder. 'Er waren geen woorden om het echt goed uit te kunnen leggen,' aldus Maia. Hoe je zoiets precies ter sprake brengt en duidelijk maakt bleek een uitdaging. Dus Maia begon tekeningen te maken over het zoeken naar gender identiteit en postte deze tekeningen op Instagram. De reacties waren vooral dat mensen geen idee hadden iemand zich zo kon voelen. Een duidelijke aanleiding voor Maia Kobabe om er een boek van te maken: De grafische memoir Gender Queer.
Het boek kwam uit in 2019, in een bescheiden oplage van 5000 exemplaren. Maia Kobabe vroeg zich af of mensen het wel zouden willen lezen… Ruim een jaar later stond het boek opeens volop in de schijnwerpers.
Tientallen scholen in de Verenigde Staten hadden namelijk besloten om het boek uit de bibliotheken te halen, aangespoord door Republikeinse vertegenwoordigers in Alaska, North en South Carolina, Texas en Virginia: Het boek zou 'pornografisch' zijn.
Plotseling stond Maia Kobabe in het middelpunt van de discussie over welke boeken er in de schoolbibliotheek horen, en wie die beslissingen neemt. Het debat nam vormen aan van een culturele oorlog en in 2021 was Gender Queer het meest verbannen boek in de Verenigde Staten. Maia schreef hierover een column voor Washington Post: 'Je kunt mijn boek wel verbannen, maar queer jongeren hebben queer verhalen nodig.'
Inmiddels is een van de tegenbewegingen dat grote boekhandels als Barnes & Nobles de 'Verbannen Boeken' juist voor het voetlicht plaatsen, letterlijk in speciale displays in de winkels maar ook met een jaarlijkse 'Week van het Verbannen Boek' (meer info vind je hier).
Maia Kobabe zegt over het verbieden van boeken tegen New York Times: 'Met het verwijderen van boeken, of ze publiekelijk afkeuren, zeg je tegen jonge mensen die zich daar juist mee identificeren: 'Wij willen jouw verhaal hier niet.'
Het goede nieuws: Gender Queer komt nu ook uit in het Nederlands.
Waar het boek oorspronkelijk bedoeld was om Maia's familie uit te leggen wat het betekent om non-binair en aseksueel te zijn, werd het uiteindelijk veel meer dan een persoonlijk verhaal. Het werd een ontroerende gids die genderidentiteit bespreekbaar en inzichtelijk maakt voor vrienden, bondgenoten en eigenlijk iedereen.
Gender Queer, de autobiografische graphic novel waarin Maia Kobabe allerlei demonen uit het verleden uitdrijft, is het verslag van een reis naar zelfidentificatie. Je leest over de verwarring en vernedering die puberale verliefdheden met zich mee kunnen brengen, over worstelen met coming-out tegenover je familie en de maatschappij, over het vinden van echte vrienden, over erotische LGBTQI+-fanfictie als uitlaatklep.
Gender Queer van Maia Kobabe is in het Nederlands verkrijgbaar vanaf 4 april 2023.
Maia Kobabe (1989), die genderneutrale voornaamwoorden gebruikt, studeerde af met een MFA in Comics aan het California College of the Arts. De thema's identiteit, seksualiteit, antifascisme, sprookjes en heimwee komen vaak terug in hun werk.
Volg Maia op Instagram!
*