Vanaf vandaag begint de voorverkoop van de verzamelaarsmunten ter ere van 50 jaar erkenning van COC Nederland. COC Nederland is de oudste LHBTI+-belangenorganisatie die nog bestaat ter wereld. Het uitbrengen van de munt laat zien dat er in die 50 jaar mooie stappen zijn gezet naar emancipatie, gelijke rechten en acceptatie voor LHBTI+-personen. Vanaf 27 september begint de uitlevering van de munten.
'We zijn vereerd en gelukkig met dit bijzondere gebaar', zegt COC-voorzitter Astrid Oosenbrug. 'We zien de munt als een blijk van erkenning voor de moeizame strijd die door zovele mensen is geleverd, én als erkenning voor de resultaten die we samen hebben geboekt.'
Geschiedenis
In 1946 werd het huidige COC opgericht als De Shakespeare Club. Een schuilnaam vanwege het enorme taboe op homoseksualiteit. De Shakespeare Club is na de oorlog ontstaan door de lezerskring van tijdschrift Levensrecht, voor vrijheid. Voor homoseksuele mannen of lesbische vrouwen was er nog geen vrijheid om te zijn wie je wilde zijn.
Het blad Levensrecht is uiteindelijk opgeheven en De Shakespeare Club is verdergegaan onder een veel neutrale naam: Cultuur- en Ontspanningscentrum. Dit werd in 1949 COC. Het COC zet zich in voor gelijke rechten, belangenbehartiging en sociale acceptatie van LHBTI+-personen. In 1973 ontvangt het COC 'koninklijke goedkeuring' van de Nederlandse overheid.
Wat het COC bereikt heeft en wat er nog nodig is
In de jaren 50 en 60 was homoseksualiteit nog een groot taboe. Met de komst van de munt vieren we juist emancipatie, gelijke rechten en sociale acceptatie. Dit laat zien wat er in de loop van de jaren is bereikt. Het COC heeft veel bereikt, zoals:
- Paarse Vrijdag voor acceptatie op school.
- Een wettelijk verbod op discriminatie.
- Verankering van de LHBTI+-rechten in de Grondwet.
Het COC draagt ook in de rest van de wereld haar steentje bij. Zo steunen ze maar liefst 35 landen. Toch is er in Nederland net zo goed genoeg werk voor het COC. Nederland staat op plek 14 van landen waar alles goed geregeld is voor LHBTI+-personen. Nog steeds is er soms sprake van fysiek en verbaal geweld tegen LHBTI+-personen. Er is ook meer weerstand en onbegrip. Met name mensen die lid zijn van de regenboog community zijn, maar niet onder L of H vallen, krijgen soms de volle laag vanuit de maatschappij. Het COC blijft zich inzetten voor een inclusieve en diverse samenleving.
Hoe bijzonder een officiële herdenkingsmunt is
Op 21 oktober 2022 liet het COC weten dat er een officiële COC herdenkingsmunt kwam, naar aanleiding van een bericht van staatssecretaris Marnix van Rij (Financiën). Per jaar zijn er - vanaf 2012 - 2, 3 of 4 herdenkingsmunten geslagen. Dit jaar is er al één herdenkingsmunt uitgebracht ter ere van Willemstad in Curaçao, dat sinds 1997 op de UNESCO Werelderfgoedlijst staat. Dat de tweede munt van dit jaar dus naar het COC gaat is een kroon op het werk van wat het COC allemaal heeft bereikt.
Soorten munten en oplages
Een overzicht van alle munten ter ere van 50 jaar erkenning van COC Nederland en de bijbehorende oplages:
COC Vijfje 2023 van UNC-kwaliteit in coincard met een oplage van 50.000: € 5,- per stuk.
COC Vijfje 2023 BU-kwaliteit in coincard met een oplage van 12.500: € 12,50 per stuk.
COC stuks Vijfje 2023 Eerste Dag Uitgifte met een oplage van 4.000: € 17,50 per stuk.
COC Vijfje 2023 Zilver Proof met een oplage van 3.500: € 49,95 per stuk.
COC Tientje 2023 Goud Proof met een oplage van 750: € 559 per stuk.
UNC staat voor uncirculated. Munten van UNC-kwaliteit zijn geslagen voor omloop (gebruik), maar worden niet in omloop gebracht. Ze worden in het productieproces opgevangen in een metalen bak. Daardoor hebben munten van UNC-kwaliteit soms oppervlakkige beschadigingen.
Munten van UB-kwaliteit zijn de eerste munten die met een nieuwe muntstempel worden geslagen. Ze glimmen daardoor wat meer. Deze munten worden ook niet in omloop gebracht en zijn bedoeld voor verzamelaars en liefhebbers. In tegenstelling tot de munten van UNC-kwaliteit, vallen deze munten niet in een verzamelbak.
De kwaliteit Proof? Dat is de hoogste kwaliteit. Hiervoor zijn verschillende technieken toegepast. Denk bijvoorbeeld gepolijste muntplaatjes en stempels voor een groter tussen reliëf en achtergrond.
Het ontwerp
Coen van Ham ontwierp de herdenkingsmunten. Het ontwerp gaat over het vieren van de bereikte mijlpalen van het COC. Daarbij zijn er verschillende soorten confetti afgebeeld op de munten, die staan voor de bereikte mijlpalen.
Voorzijde munt: In tegenstelling tot andere munten is bij een herdenkingsmunt de voorzijde de kop, ook wel kruis genoemd, de kant waarop je ziet wat men herdenkt. Hierop zie je verschillende symbolen die staan voor bereikte mijlpalen. Zo zie je:
Het driehoekje, dat verwijst naar de oprichting van COC Nederland in 1946. Natuurlijk ook de tijd direct na de tweede wereld oorlog waarin de roze driehoek opgespeld werd op de borstzak van de homoseksuele mannen in concentratiekampen. Met de oprichting begon de weg naar vrijheid voor de regenbooggemeenschap.
- 248bis is een wet waarin homoseksuele seks tussen mensen van gelijk geslacht met iemand jonger dan 21 jaar strafbaar was. Dit terwijl de leeftijdsgrens voor heteroseksuele omgang 16 jaar is. De wet was nog de laatste vorm van strafbaarheid voor homoseksualiteit in Nederland en is in 1971 afgeschaft.
- Het kroontje staat voor de Koninklijke goedkeuring COC Nederland in 1973.
- S5 staat voor de classificatie S5 die in het leger staat voor psychische instabiliteit. Homoseksuelen krijgen sinds 1973 niet meer vanwege hun geaardheid een afwijzing voor militaire dienst.
- Het lintje staat voor de belangenbehartiging en begeleiding tijdens de hiv/aids epidemie vanaf de jaren 80.
- Het is gelijk teken staat voor de Wet Algemene Gelijke Behandeling die in 1994 is ingegaan. Deze wet maakt onder andere discrimineren op grond van homoseksualiteit bij wet verboden.
- De twee ringen staan voor het openstellen van het burgerlijk huwelijk voor paren van gelijk geslacht (2001).
- Het boekje staat voor de verplichting van LHBTI+ voorlichting op scholen (2012).
- 1 2023 staat voor de verankering van de LHBTI+-personen en mensen met een handicap in de grondwet.
Keerzijde: De keerzijde is in dit geval dus de kant met de afbeelding van het portret van Koning Willem-Alexander hier opgebouwd uit dwarrelende confetti. Je kunt hier de letters COC in herkennen. Rondom zijn portret lees je zoals gebruikelijk 'Willem-Alexander Koning der Nederlanden'. In het klein zie je linksonder een symbool – de mercuriusstaf* - dat staat voor het munthuis. Het symbool daarnaast is een Raaf. Dit verwijst naar de huidige muntmeester. De rol van muntmeester is tegenwoordig meer ceremonieel. In dit geval is het symbool voor de muntmeester afgeleid van zijn achternaam: Van Ravenswaaij.
*Een mercuriusstaf is een symbool van de handelsgod Mercurius. In de oudheid was het een onderscheidingsteken waarmee een boodschapper of koerier ongehinderd doorgang kreeg.
Munten bestellen?
Met de koop van deze munten ben je in het bezit van een tastbare herinnering van de door de COC bereikte mijlpalen. Wil je de munt als betaalmiddel gebruiken? Weet dan dat de herdenkingsmunt alleen in Nederland geldig is. Per soort munt: maximaal 10 stuks per persoon. Voor de (voor)verkoop ga je naar de website van de Koninklijke Nederlandse Munt.
*
Blijf op de hoogte!