Dit jaar een divers queer aanbod op het IDFA, Internationaal Documentary Film Festival Amsterdam, dat plaatsvindt van 8 tot en met 19 november in verschillende bioscopen en andere culturele instellingen.

We lichten twee internationale documentaires voor je uit die op het festival worden vertoond; kijk ook de Nederlandse documentaire Genderpoli / They and Them, die zowel op het festival als op televisie te zien is, en neem een kijkje bij het veelzijdige IDFA programma Contagious & Queer.

The Last Year of Darkness

Het is essentieel om een plek te hebben waar je je thuis voelt. In The Last Year of Darkness heeft de nachtclub Funky Town in de Chinese stad Chengdu die functie. In de bescherming van de nacht komt hier de queer community samen om gelijkgestemden te ontmoeten, een sense of belonging te vinden en om al feestend - ook al is het maar voor een nacht - de zorgen te vergeten. Alleen, hoelang nog? De nachtclub moet plaatsmaken voor een nog te bouwen ondergronds metrostation. Een bekend scenario inmiddels: de rafelrandjes van de maatschappij verdwijnen. Underground plekken maken plaats voor woningbouw en infrastructuur. Waar kun je dan nog heen?

De documentaire maakt heel indringend duidelijk hoe belangrijk underground club Funky Town is in de levens van de bezoekers. De twintigers zijn queer, performancekunstenaars of dj. Overdag is het een kwestie van overleven in de verstikkende samenleving die China is voor eenieder die zich ook maar een beetje anders gedraagt dan de norm. We krijgen een urgent beeld van de problemen die de hoofdpersonen tegenkomen in hun leven. Ieder gaat deze op zijn eigen manier te lijf, en zoekt naar mogelijkheden en oplossingen om verder te komen. Dit lijkt de een wat beter te lukken dan de ander. De grauwe realiteit lijkt onontkoombaar. 

Naast de indrukwekkende persoonlijke verhalen van de diverse hoofdpersonen, is The Last Year of Darkness ook visueel een hele zorgvuldige en mooie filmische documentaire. De wonderschone verstilde beelden, waar vaak in een hoekje toch een kleine beweging is te ontdekken, worden afgewisseld met de hectiek en chaos van de nachtclub. Het is een visueel, euforisch spektakel dat onvermijdelijk eindigt met de ontluisterende, grauwgrijze werkelijkheid.

Meer info, de trailer en kaarten vind je hier.

Leuk: Tijdens de Live Edit Party op 11 november kun je de underground scene van het Chinese Chengdu hier in Amsterdam in de club te beleven is. Meer en info en kaarten vind je hier.

Queendom

Kijk ook naar het verhaal van de 21-jarige non-binaire performancekunstenaar Gena in Queendom. In het onderdrukkende maatschappelijke en politieke klimaat van Rusland zoekt die een manier om toch zichzelf te zijn en zich te kunnen uiten, ondanks de continue tegenwerking van diens omgeving. Het lijkt alsof zelfs opa, die verantwoordelijk was voor de opvoeding, tegen is. Maar we zien ook de onhandige manier waarop hij de onvoorwaardelijke liefde en oprechte zorgen voor zijn kleinzoon uit. Het blijkt maar weer eens hoe hardnekkig ingeprente denkbeelden kunnen zijn.

Magadan, waar Gena is geboren en opgegroeid, is zeker niet de plek voor die om zichzelf - en veilig - te zijn. Deze stad in het uiterste oosten van Rusland is berucht om het harde goelag-verleden en daar wordt Gena zeker niet begrepen en niet eens getolereerd. Maar ook in Moskou, waar die studeert, worden diens kunstzinnige en activistische interventies op straat en in parken ook niet gewaardeerd. Gekleed in zelfgemaakte fantasierijke pakken, samengesteld uit vooral meters duct tape en plastic, gaat Gena de straat op om te protesteren tegen het aanhoudend geweld tegen de LHBTQI+ gemeenschap, en ook tegen de oorlog met de Oekraïne. Gekleed als een buitenaards insect op zeer hoge hakken komt die terecht in vervelende confrontaties, die continu dreigen te escaleren tot levensbedreigende situaties.

Het is een harde en vooral onrechtvaardige strijd. Eentje die niet veilig meer te strijden is en vooral niet te winnen lijkt. Gena is genoodzaakt om te vluchten om fysiek veilig te zijn, maar emotioneel is het zware slag.

Meer info en kaarten vind je hier.

Genderpoli

Te zien op IDFA en op televisie is de documentaire Genderpoli / They and Them.

De genderpoli in Zaandam begeleidt jongeren die worstelen met hun genderidentiteit. Het advies van de genderpoli geldt als opmaat voor een verandering van het geslacht in het paspoort, of een ingrijpende medische behandeling. We komen in aanraking met behandelaren en alle dilemma’s waar ze voor staan. Hoe adviseer je bij onomkeerbare keuzes die de rest van het leven kunnen tekenen, terwijl de polikliniek worstelt met financiering en de wachtlijst groeit? Hoe ga je om met een laagbegaafde puber die van geslacht wil veranderen? Wat te doen met gevoelens van twijfel? En is er binnen het team ook ruimte voor een conservatief geluid?

Meer info en kaarten voor 14 november (Kriterion) vind je hier.

De docu wordt uitgezonden op televisie, donderdag 16 november om 22.35 uur bij de VPRO op NPO 2. Aansluitend is er ook een Inside IDFA special.

Contagious & Queer

Onder de titel Contagious & Queer heeft Simon(e) van Saarloos een verrassend en bevrijdend programma samengesteld in het IDFA Vondelparkpaviljoen. Zes dagen lang kun je kennis maken met het werk van uiteenlopende filmmakers, kunstenaars en denkers zoals Shu Lea Cheang, Leila Weefur, Sky Deep, Angelo Madsen Minax, Geo Wyex, Adriana Knouf, Sands Murray-Wassink, Flip Driest en Lani Hanna. Hier vind je het hele programma.

Alle queer IDFA Docs

Bekijk hier het uiteenlopende en diverse queer aanbod van dit jaar op IDFA.

Het festival begint op 8 november. Kaarten, meer informatie en het hele programma vind je op IDFA.nl.

*

Blijf op de hoogte!