Jongensuren, geïnspireerd op het werk van Andreas Burnier en de biografie van Lockhorn, speelt tot en met 12 januari, eerst in Haarlem, met de première op 21 november, en daarna (vanaf 28 november) door het hele land. Alle speeldata en kaarten vind je op de website van Toneelschuur producties.

Regie en tekst: Koen Verheijden. Spel: Kirsten Mulder, Anne-Chris Schulting, Lulu Streefkerk en Hanna van Vliet.

 Bekijk hier alvast de teaser!

Op 16 november begonnen de try-outs van Jongensuren, een ode aan Andreas Burnier, gespeeld door Kirsten Mulder, Anne-Chris Schulting, Lulu Streefkerk en Hanna van Vliet. Regie en tekst zijn in handen van Koen Verheijden; Toneelschuur Producties in Haarlem brengt het stuk op de planken. De ode, hoognodig, zoals je eerder las, ademt de tijdgeest, de dubbele moraal van de naoorlogse periode, en de vrijheidsdrang van een jonge Joodse lesbische vrouw in een wereld waarin 'afwijkingen' worden afgekeurd.

Foto's gemaakt door Gergely Ofner.

Hanna van Vliet (32) en Kirsten Mulder (51), die je allebei in ieder geval kent van ANNE+, maakten tijd voor ons; ik sprak ze op een mistige vrijdagochtend in de repetitieruimte in Haarlem, waar het gezelschap mij ontving. We namen plaats aan een grote houten tafel met een stapel boeken van Andreas Burnier in het midden.

Wie was Andreas Burnier? Waarom is haar verhaal ook nu nog relevant? Hoe vinden Hanna en Kirsten het om in dit stuk te spelen, en wat hopen ze dat het publiek meeneemt na het zien van de voorstelling? Ik vroeg het ze.

Kirsten en Hanna vertellen: 'De voorstelling Jongensuren is het coming of age-verhaal van Simone, het speelt zich af van haar 18^e tot haar 23^e levensjaar, in de jaren 50. Ze is dan net verhuisd naar Amsterdam, waar ze een nieuw leven begint. In deze fase van haar leven wil ze losbreken van haar ouders, terwijl ze ook oorlogstrauma's moet verwerken.'

Een fictief personage in een avonturenroman

'Door een fictief personage te spelen hebben we meer vrijheid. Simone is het fictieve personage uit de autobiografische romans Een tevreden lach (1965) en Het Jongensuur (1969). Ook in de lesbische scene was Burnier een bekend figuur. Deze twee boeken zijn autobiografisch, dus het stuk is wel gebaseerd op haar leven.'

'Zelf noemen we de voorstelling een soort avonturenroman. Het gaat namelijk over haar zoektocht naar haar seksualiteit. Er komen allerlei verschillende vrouwen langs. Samen proberen we al die ontmoetingen in scènes te vatten. Het draait dan om de manier waarop deze ontmoetingen Simone hebben gevormd – zowel haar dieptepunten als de kleine sprankeltjes hoop die ze onderweg vond. Tijdens deze zoektocht probeert Simone ook de traumatische herinneringen aan de oorlog een plek te geven. Er komen steeds flashbacks bij haar terug van de tijd dat ze ondergedoken was. Daar moet ze uiteindelijk ook iets mee. Wij proberen deze complexe emoties in een meer abstracte, maar ook liefdevolle vorm naar het podium te brengen. Dat is de manier waarop wij naar het verhaal kijken. We omarmen haar geschiedenis en haar zoektocht.' 

'Wij zoeken onszelf'

'Andreas Burnier schreef over verschillende belangrijke thema's, zoals angst, eenzaamheid en seksualiteit. Alle thema's die erin zitten gaan over jezelf worden. De voorstelling begint ook met de woorden: 'Wij zoeken onszelf.' En dat doen we eigenlijk allemaal. In het leven volg je verschillende wegen, misschien val je wel van het ene uiterste in het andere. Sommige mensen verliezen zich ergens helemaal in en worden bijvoorbeeld abstracte schilders. Andere mensen zitten alleen maar te oreren in het café, of worden alcoholist. Mensen trouwen, mensen scheiden. Maar we moeten er allemaal doorheen en volgen de wegen om te zien wie je bent of wat je wil zijn. Hoe je het dichtst bij jezelf en je eigen verlangen komt.'

Liever bij de jongens horen

'Een belangrijk thema in onze voorstelling is het verlangen van Simone om bij de jongens te horen. Bij de jongens voelt ze veel meer vrijheid. In die tijd hadden jongens ook veel meer mogelijkheden dan meisjes. Dat is eigenlijk nog steeds zo, maar in de jaren 50 was dat verschil nog groter. En dat is zonde, want Andreas was erg slim en ambitieus. Zij voelde dat er heel weinig mogelijkheden waren voor haar en dat de jongens alle leuke dingen mochten doen. 'Hoe kun je nou gewoon meedoen in de maatschappij?' Die vraag hield haar een groot deel van haar leven bezig.'

Waren jullie al bekend met het werk van Andreas?

Kirsten: 'Ik kende Het Jongensuur al wel, want mijn ouders hadden het boek in hun kast staan. Op de middelbare school moest ik een boekenlijst samenstellen voor Nederlands en puur gebaseerd op de titel zette ik dat boek op mijn lijst. Pas daarna ben ik het gaan lezen. Ik vond het verhaal fascinerend. Tijdens mijn mondelinge tentamens heb ik het boek uitgebreid besproken met mijn leraar Nederlands. Toen ging er – stiekem - al een wereld voor me open.'

Hanna: 'Door mijn moeder ben ik bekend geraakt met het werk van Andreas. Mijn moeder was super feministisch, dus ze las alle feministische