BIJOU is de enige bi-vrouwengroep in Nederland voor 30+ vrouwen en bestaat binnenkort 30 jaar. BIJOU voorziet in een belangrijke behoefte, want bi-vrouwen hebben zo hun eigen uitdagingen en vallen ergens anders vaak tussen wal en schip. We spreken coördinator Barbara, over toen & nu, de groep en biseksualiteit.

Barbara (76) is bijna 55 jaar getrouwd met een man en heeft twee kinderen en drie kleinkinderen. Ze is de vastberaden vrouw aan het roer van de bi-vrouwengroep en onder het genot van een gebakje hebben we het over haar, BIJOU en van alles eromheen.

BIJOU is bedoeld voor biseksuele vrouwen vanaf 30 jaar, vertelt Barbara. Ze komen voornamelijk uit de Randstad, maar ook vrouwen van verder weg – zoals bijvoorbeeld uit Enschede en Eindhoven – komen langs. Barbara legt uit dat het niet zo is dat vrouwen onder de 30 per se niet welkom zijn, maar de ervaring leert dat deze groep zich bij BIJOU niet zo thuis voelt. Ze voegt daaraan toe: 'De jongere generaties weten op dat vlak meestal wel hun weg te vinden.'

De vrouwengroep telt circa 25 leden en vier à vijf keer per jaar spreken ze met elkaar af. Meestal zijn er dan zo'n 10 tot 15 mensen. Twee keer per jaar zijn ze op een vaste locatie in Zoetermeer bij elkaar, daar is veel ruimte om te praten. Barbara: 'Dan gaat het ook echt over de dingen die je meemaakt in je relatie.' En de andere keren hebben ze, voor de afwisseling, een buitenactiviteit. Er is ook een appgroep, waarin vrouwen informatie kunnen delen en spontane uitjes kunnen organiseren. 

Barbara vertelt over zichzelf en haar relatie: 'Het is een open huwelijk. Voor we trouwden, dat was in 1970, heb ik tegen hem gezegd: Ik ben niet iemand voor één persoon. En nou, dat vond hij helemaal prima. Dat was het.'

Voor mij voelt het bijna onwerkelijk - zo makkelijk - maar Barbara legt uit: 'Het was een andere tijd in de jaren 60 en 70.' Ze vertelt openhartig over haar huwelijk, sleutelfeestjes en het leven toen: 'Dat was toch de tijd van de vrije seks en dat soort dingen. Een tijd waarin mensen een wat lossere moraal hadden. Voor de Tweede Wereldoorlog leefde men heel strikt. Na de oorlog dachten jonge mensen: we willen meer vrijheid. Inmiddels zijn we weer teruggekeerd naar de regels…' 

Niet welkom in de community

Barbara vertelt over haar ervaringen, rond 1994/1995, de begintijd van BIJOU. Terwijl ze haar weg aan het zoeken was en contacten probeerde te leggen, stuitte ze vooral op weerstand. Het is schrijnend hoe er door de gemeenschap gereageerd werd. Zo was er in Gouda een lesbische groep, maar daar mocht ze niet bij; Ze kreeg te horen dat alleen lesbische vrouwen welkom waren.

Barbara vertelt verder: 'Ik ging ook naar een vrouwenbar en ik zag twee vrouwen staan, dus daar liep ik natuurlijk meteen naartoe. En ik zei 'Ik ben nieuw hier. Ik kom mij even voorstellen.' Toen de dames begrepen dat ze bi was, was het meteen: 'Blijf verderaf. Ik zie het aan je, je bent op zoek hè. Ik zie het aan je ogen.' Ondanks deze reactie bleef Barbara vastberaden en liep op twee andere vrouwen af. Die vervolgens meteen wegliepen…

Toch ging ze een week later weer naar dezelfde kroeg. Barbara: 'Ze ontdooiden een beetje.' Maar toen uiteindelijk in het gesprek naar voren kwam dat Barbara getrouwd was met een man was het gedaan.

Ik luister en herken wat ze beschrijft. In Enschede, waar ik destijds naar het vrouwencafé ging, was er een vergelijkbare cultuur. Biseksuele vrouwen hoorden er niet echt bij. En ze waren gevaarlijk, want 'hoe monogaam en betrouwbaar zijn ze dan?' Er werd aangenomen dat iemand die biseksueel was niet monogaam kon leven en dat non-monogamie fout was.

Ik deed als lesbische vrouw evengoed mee aan deze cultuur. Het leven wordt voorwaarts geleefd en achterwaarts begrepen (zei Søren Kierkegaard). Ik vocht ervoor: dat ik gewoon mezelf mocht zijn, maar liet biseksuele vrouwen niet zichzelf zijn... Uiteindelijk kreeg ik een biseksuele vriendin. Het leven heeft gelukkig ook humor. 

Afkeer van mannen

Barbara vertelt dat ze veel akelige opmerkingen te verduren kreeg. 'Ik zal er één noemen. Er was een vrouw die zei: 'Ik hoef geen vrouw die ook met mannen naar bed gaat, want die stinken naar man.' Ze vertelt: 'Dat zit daar, hè', en ze wijst met haar vinger naar haar hoofd. Ze vervolgt: 'Toen dacht ik, hier ga ik niet meer naartoe. Ik wil met vrouwen omgaan die zijn zoals ik. Vrouwen die mijn situatie begrijpen en accepteren.'

Barbara vertelt ook over biseksuele vrouwen die voorheen met een man waren en toen met een vrouw en vervolgens zeiden dat ze lesbisch waren. Ik begrijp wat Barbara wil zeggen, al kan een vrouw natuurlijk best pas later voor haar geaardheid uitkomen. Barbara bedoelt dat velen het lastig vonden om voor hun biseksualiteit uit te komen, en daarom maar zeiden dat ze lesbisch waren. Gewoon om problemen te voorkomen. Barbara: 'Toen begon ik pas te begrijpen hoe groot de afkeer en walging van mannen bij sommigen was. Omdat ze dat betrokken op hun eigen (voorgaande) relatie met een man.' Ze vertelt verder: 'Ik hoorde van sommige biseksuele vrouwen dat ze destijds niet welkom waren bij sommige lesbische of homo organisaties. Voor biseksualiteit was er geen ruimte.'

Hoe ga je om met je biseksualiteit?

Barbara merkt dat veel bi-vrouwen die in een relatie zitten – vaak met een man – niet  alles kwijt kunnen wat betreft hun gevoelens van biseksualiteit. Het kan gaan om 'er iets mee willen doen' maar ook om erover te praten met mensen die in hetzelfde proces zitten of zaten. Barbara vertelt dat veel vrouwen een tijdje 'met BIJOU meelopen', en dat ze op die manier een stukje verder op weg worden geholpen. Want hoe ga je om met je biseksualiteit, ook ten opzichte van je partner, als je die hebt? Houdt de relatie wel stand als je het gaat onderzoeken?

Ik heb dit verhaal ook gehoord van biseksuele vrouwen die ik ken, en voelde dat sommigen schuld ervaren naar hun partner toe, puur op basis van wie ze zijn en waar hun behoefte ligt. En ik, mijzelf nog altijd lesbisch noemend, heb nog niet zolang geleden ervaren dat ik een man ook iets meer dan normaal leuk kan vinden… Niet dat het wat is geworden. En ik zat in een relatief makkelijke situatie. Want in de relatie met mijn vriendin is er alle ruimte om iets met een ander te mogen ontdekken. Maar ik snap nu beter de verwarring wat betreft de monoseksuele norm: ben ik nu he, bi of lesbi?

Leuk en vrij

BIJOU geeft biseksuele vrouwen een plek waar ze gelijkgestemden vinden, herkenbare verhalen horen, en waar ze zichzelf kunnen en mogen zijn. Barbara: 'Het gaat niet alleen om praten over problemen, het is ook fijn als mensen zich vrijer beginnen te voelen en ook gewoon leuke dingen meemaken.' Daarmee doelt ze erop dat biseksualiteit heel gewoon en natuurlijk is.

Ze straalt als ze over de leuke uitjes praat. 'Wandelen, museumbezoek, workshops, een boottochtje, we hebben al zoveel leuke dingen gedaan!' Het is mooi om te zien hoe Barbara strijdvaardigheid en plezier verenigt. Wil je ook praten of genieten van leuke uitjes bij BIJOU? Meld je dan nu aan, mail Barbara op: BIJOU-vrouwengroep@hotmail.com

De eerstvolgende bijeenkomst is op 18 januari in Zoetermeer.

Meer informatie kun je vinden op bijou-vrouwengroep.org.   

*

Blijf op de hoogte!