'Dit is mijn verhaal, maar het is, denk ik, ook het verhaal van iedere ouder die wel eens gewankeld heeft.' – Saskia de Coster

Wederom is er een boek verschenen dat gaat over het krijgen van een kind door twee vrouwen. Was er eerst Middagzwemmers van Jocelyn Vreugdenhil, sinds begin dit jaar is er ook Nachtouders van Saskia de Coster. Het moet gezegd: Nachtouders is een heel erg mooie roman.         

Saskia is schrijfster en de niet-biologische moeder van Saul. Haar geliefde Juli is de biologische moeder. Als Saskia en Juli elkaar ontmoeten is het meteen raak: ze zijn dol op elkaar. Juli verkondigt al vrij snel dat ze een kind wil, maar Saskia besteed er niet veel aandacht aan. Tot Juli te kennen geeft dat het tijd begint te worden. Saskia stelt één voorwaarde: dat ze mag blijven schrijven. Eigenlijk ziet ze een kind krijgen niet zo zitten, maar omdat haar geliefde een sterke kinderwens heeft, gaat ze erin mee en laat ze het over zich heenkomen niet wetende wat ze kan verwachten.        

Een donor vinden is nog niet zo makkelijk, maar Saskia ontmoet de homoseksuele Karl met wie het meteen goed klikt. Karl wil donor zijn onder de voorwaarde dat hij nooit 'vader' wordt genoemd. En dan wordt Saul geboren. Juli en Saskia besluiten om met Saul naar de familie van Karl te gaan in Canada en dan door te reizen. Ze blijven echter hangen op het geïsoleerde eiland waar de familie van Karl woont. De grootmoeder is dol op Saul en neemt de zorg voor een groot deel over zodat Saskia en Juli tijd hebben voor zichzelf. Juli geniet met volle teugen, maar bij Saskia nemen de twijfels toe. Twijfels over de grootmoeder die Saul wel erg naar zich toetrekt, twijfels over of Juli nog van haar houdt want ze trekt veel op met ene Tammy en twijfels over zichzelf als niet-biologische moeder en partner want ze is stiekem met een ander het bed ingedoken. 's Avonds in bed hebben Saskia en Juli gekke gesprekjes, maar naarmate ze langer op het eiland zijn, komen die gesprekken onder druk te staan. Ze keren zich letterlijk van elkaar af.          

Saskia vertrouwt haar gedachten toe aan een schrift en zo zie je de ontwikkeling die ze doormaakt. Vooral de twijfel of ze wel een echte moeder is omdat ze hun zoontje niet gebaard heeft, houdt haar bezig. Mensen zeggen wel tegen haar: 'Hij lijkt ook echt op jou hoor, Saskia.' Maar erg geloven doet ze het niet. 'Nee', roept ze dan terug, 'onzin'. Ze denkt terug aan het moment dat Saul naar de crèche ging wat haar opluchtte. Dat is er mis, denkt ze. Een echte moeder heeft dat niet. De oma zegt tegen Saskia: een echte moeder voelt zelfs in haar slaap dat haar kind dorst heeft. Saskia voelt dat niet. Zo komen vastgeroeste ideeën over het moederschap voorbij waarmee Saskia wordt geconfronteerd. Ideeën die ze zelf heeft en ideeën die anderen hebben. En daarbij helpt ook niet dat haar moeder streng gelovig is en bepaald geen voorbeeld voor Saskia. Volgens haar moeder is Saul geen kind van Saskia omdat er geen bloedband is. Saskia vraagt zich af of dat waar is. 

Naarmate Saskia langer op het eiland is, realiseert ze zich dat ze echt moeder is. Als ze Saul moet redden uit een gevaarlijke situatie krijgt ze een heel belangrijk inzicht. Ze zegt: 'De tijd voegt ons steeds meer samen, Saul en mij, en maakt van mij een mama.' De band is sterker dan ze dacht.           

Nachtouders is mooi omdat het de vertwijfeling van Saskia laat zien in al zijn schoonheid en lelijkheid. Zelfs twijfels die bijna niemand durft uit te spreken komen aan bod en dat is knap. Daardoor wordt het geen mierzoet liefdesverhaal van een moeder en haar kind. Het verhaal van Saskia de hoofdpersoon lijkt erg op het verhaal van Saskia de Coster. Dit is echter een roman en dus mogen we de Saskia in het boek niet gelijkstellen aan de schrijfster van dit boek. Je voelt tijdens het lezen dat er veel persoonlijks van de schrijfster inzit. Dat maakt deze roman zo krachtig en zeer de moeite waard om te lezen.

*

Eva van der Linden schrijft graag over zaken die haar raken. 'En dan ben ik bij Zij aan Zij aan het juiste adres. Het biedt tegenwicht aan een overdaad van heteroseksualiteit en hetero-agressiviteit in onze maatschappij. We hebben nog veel werk te verzetten om onze plek te veroveren en te behouden en dan heb ik het ook over de literatuur, de wetenschap, sport, mode, alles wat met ons leven te maken heeft. We moeten zichtbaar zijn.'

Blijf op de hoogte!