Hoe leuk zou het zijn als er een streamingplatform zou bestaan vol met uiteenlopende LGBTQIA+ films en documentaires? Deze droom wordt vanaf nu werkelijkheid, want vandaag lanceert Josje IXY, een online filmbibliotheek die 24/7 toegang biedt tot films en documentaires over liefde, gender en seksualiteit.
Josje Helmond (31) is oprichter en directeur van het streamingplatform IXY. Ze schreef, alweer jaren geleden, ook voor Zij aan Zij. Ik werd benieuwd naar Josje's drijfveren om een LGBTQIA+ streamingplatform te lanceren. Ze nodigde mij uit op haar kantoor in hartje Amsterdam en onder het genot van een havercappuccino vroeg ik haar alles over IXY!
Hoe kwam je op het idee voor streamingplatform IXY?
Het is eigenlijk tot stand gekomen in de periode dat ik bij Zij aan Zij werkte als redacteur. Ik was net uit de kast toen ik 16 was en ik ging opzoek naar dingen waar ik me in kon herkennen. Al snel kwam ik bij Zij aan Zij terecht. Ik vond het toen al heel belangrijk dat Zij aan Zij er was. Jullie doen namelijk een beetje wat IXY ook doet; verschillende mensen een stem geven en daarbij de LGBTQIA+ community meer zichtbaarheid geven in onze maatschappij. Ik wilde daar graag iets aan bijdragen. Het leek me vooral leuk om naar LHBTI+ evenementen te gaan en daarover te gaan schrijven. Ik stelde dit voor bij de hoofdredacteur en dat is gelukt. 
Roze Filmdagen
Ik zocht naar leuke evenementen om over te schrijven en zo ontdekte ik de Roze Filmdagen in Amsterdam. Ik ging daar heen als redacteur van Zij aan Zij en ik liep er dertien dagen rond. Ik heb daar meer dan 50 verschillende films gezien. Door deze ervaring realiseerde ik me dat er zoveel films en shorts en documentaires zijn gemaakt die echt verschil maken. Dit is super belangrijk voor de community. Toen dacht ik al: Hier moet ik iets mee, want er zijn veel te weinig mensen die dit zien.
De komst van Netflix
Na de Roze Filmdagen ging ik voor Zij aan Zij naar Amerika om te schrijven over feestjes in New York, San Francisco en Los Angeles. In San Francisco bezocht ik het Gay and Lesbian Film Festival. Daar ontdekte ik Netflix. Toentertijd bestond Netflix alleen nog in Amerika en nog niet in Europa. Ik ging er vanuit dat het niet lang meer zou duren voordat Netflix naar Europa zou komen, en die veronderstelling bleek te kloppen. De komst van Netflix gaf mij het idee dat een LGBTQIA+ streamingplatform niet meer nodig zou zijn, omdat Netflix ook veel zou bieden voor de community. Niets bleek minder waar, want Netflix zet heel veel LGBTQIA+ films en documentaires niet op hun platform.
Meer dan entertainment
Toen ik vier jaar geleden op een berg zat in de Himalaya in een silence retreat kreeg ik een inzicht. Netflix is al heel lang in Nederland maar het bevredigt niet de behoeften van mensen die toegang willen tot een breed aanbod aan queer films. Het streamingplatform biedt veel films en documentaires, maar er zijn daarnaast nog zoveel onvervulde behoeftes en dat ga ik invullen met IXY.
Als je kijkt naar hoeveel films over liefde, gender en seksualiteit er gemaakt zijn over de hele wereld, dan zijn dat er veel meer dan de films die wij kunnen zien via onze streamingplatforms. Ook deze films wil ik naar IXY halen. Als er wel goede LGBTQIA+ films op Netflix staan worden ze er vaak al snel weer afgehaald. Denk aan films als Moonlight, Girl en Brokeback Mountain. Het is belangrijk dat deze films online blijven, want ze hebben voor de community ook nog een heel ander doel naast entertainment.
Wat vind je van de huidige LGBTQIA+ representatie op streamingplatforms?
Gelukkig is er de afgelopen jaren steeds meer LGBTQIA+ representatie in films en documentaires. Maar het is zeker niet genoeg. Ik vind dat onze maatschappij nog veel mooier, liefdevoller en vrijer kan, dus ik vind het meer dan logisch dat Netflix en andere streamingplatforms steeds meer LGBTQIA+ films en series bieden, zoals Euphoria, Sex Education en Heartstopper. Maar alsnog is er geen goede balans tussen hetero- en cis normatief en inclusieve en diverse content. Nog steeds een te groot deel van het aanbod is hetero/cis normatief, terwijl ik geloof en zie dat seksualiteit en gender fundamentele onderwerpen zijn voor ieder mens. Het zou daarom heel waardevol zijn als mensen door het zien van een film of documentaire op IXY iets over zichzelf of over een ander kunnen leren. 
Waar komt jouw liefde voor LGBTQIA+ films vandaan?
Films laten specifieke situaties zien waar sommige mensen zich heel erg in kunnen herkennen. En als de juiste film klopt bij de juiste persoon, dan kan zo'n film echt iemands ogen openen. Dat heeft niet alleen te maken met de veelzijdigheid van mensen, maar ook de verscheidenheid in films. Er zijn bijvoorbeeld heel veel films met een lesbisch personage, maar misschien herken jij je daar dan wel in en ik niet. Stel dat we de film samen gaan kijken, dan kan het zo zijn dat jij er door de film achter komt dat je op vrouwen valt en ik niet, bijvoorbeeld omdat ik me niet in het personage of de situatie kan verplaatsen.
Verder denk ik dat film een heel mooi medium is voor storytelling en op deze manier goed kan bijdragen aan de LGBTQIA+ representatie. Als je een film kijkt krijg je letterlijk een inkijkje in een andere wereld. Hierdoor verplaats je je in het leven van iemand anders, wat je onvermijdelijk weer linkt aan je eigen leven. Dat vind ik heel erg krachtig aan film.
Wat is de eerste LGBTQIA+ film die je ooit hebt gezien?
Ik ben pas opzoek gegaan naar films met lesbische verhaallijnen nadat ik The OC had gezien toen ik 15 was. The OC is een best wel een 'hetero' dramaserie, maar er bleek ook een klein lesbisch verhaallijntje in te zitten. Ik wist niet wat me overkwam. Het had zoveel effect op me, want ik zag opeens iets wat ik nooit had gezien in mijn eigen leven. Dat kleine lesbische verhaallijntje was voor mij al heel baanbrekend. Door die serie ben ik zelf verder gaan zoeken naar content met lesbische verhaallijnen, zoals bijvoorbeeld Loving Annabelle en D.E.B.S. Deze films wil ik natuurlijk ook toevoegen aan het aanbod op IXY – voor de nostalgie!
Films als D.E.B.S. en Loving Annabelle hebben mij erg geholpen in mijn zoektocht naar mezelf. Ik heb lang gedacht: 'Wat is er toch met me?' Hoewel het wel voor de hand lag dat ik op vrouwen val zag ik het zelf nog niet. Ik moest wel veel films en verschillende situaties zien voordat ik het zeker wist. Ik herkende mezelf namelijk wel telkens in stukjes maar in bepaalde stukjes dan ook weer helemaal niet. Onder andere deze ervaring heeft mij geleerd dat het aanbod van LGBTQIA+ films zo breed mogelijk moet zijn.
Wat is op dit moment jouw favoriete LGBTQIA+ film?
Le Portrait de La Jeune Fille en Feu staat bij mij wel op nummer 1. Ik heb niet voor niets een levensgrote filmposter van deze film op m'n kantoor staan, haha. Ik heb deze film denk ik wel 10 keer gezien en ik heb zelfs mijn moeder meegenomen naar de bioscoop toen die daar draaide. Dat doe ik normaal gesproken nooit, maar ik dacht echt dat deze film mijn moeder iets zou leren over mijn liefde voor vrouwen, omdat zij dat zelf niet zo ervaart. Ook La Vie d'Adèle is voor mij heel herkenbaar, want je ervaart hoeveel impact het op je kan hebben om plotseling zo smoorverliefd te worden op een vrouw. Verder vind ik Moonlight en Una Mujer Fantastica heel mooi. Er zijn nog veel meer titels van hele mooie films die ik zou willen noemen, maar dan komt er geen einde aan, haha!
Slechte films bestaan niet
Ik kan veel titels van goede films noemen, maar als ik een 'slechte' film zou moeten noemen, zou ik heel diep moeten nadenken. Als er iets wordt gelabeld als 'filmisch niet goed', maar wat wel iets kan betekenen voor bepaalde mensen, dan vind ik het alsnog een goede film. Ik ben daarom ook best wel terughoudend als het gaat om het categoriseren van films als 'goed' of 'slecht': Wat de één slecht vindt is voor de ander misschien juist baanbrekend.
Hoe kunnen wij films en documentaires kijken via IXY?
Je kunt films huren of kopen op IXY door een account aan te maken en vervolgens een film of documentaire uit te kiezen. Deze kun je dan los afrekenen. Doordat je geen abonnement hoeft te nemen om toegang te krijgen tot IXY, kunnen ook mensen die, bij wijze van spreken, maar één keer per jaar een LGBTQIA+ film willen zien, makkelijk een film aanschaffen op IXY. Sommige mensen vinden het niet fijn om vast te zitten aan een maandelijks abonnement en daarnaast verloopt het nieuwsgierig zijn naar bepaalde onderwerpen vaak in fases. Het past heel erg bij mijn visie dat alles fluïde is; Morgen wil je misschien weer iets anders dan vandaag.
Voor de queer filmindustrie
Ik hoop dat mensen door het kijken van een film op IXY een goed gevoel krijgen en drie euro aan een film uitgeven, zodat dit platform dan kan blijven bestaan en zodat er meer geld naar de queer filmindustrie gaat. Op grote schaal worden queer films hierdoor meer waard waardoor er uiteindelijk ook weer meer mooie queer films gemaakt kunnen worden. Over vijf jaar wil ik een productiehuis zodat IXY ook zelf geld beschikbaar kan stellen voor filmmakers. Op die manier kan IXY helpen met het verwezenlijken van verhalen over liefde, gender en seksualiteit die belangrijk zijn om verteld te worden. Dat is toekomstmuziek maar het is zeker wel de visie.
www.ixyfilm.com
*
Blijf op de hoogte!