'Een maand niet drinken, het klinkt overzichtelijk. Het leek me een goed idee, nadat ik op een kerstborrel weer eens achterlijk veel gedronken had. Ik had al vaker met de gedachte gespeeld dat ik eens een tijdje moest stoppen met drinken. Minderen nam ik me vaak voor maar dat lukte nooit. Een afgebakende pauze van de drank klonk me een beetje eng maar vooral welkom in de oren. Ik heb mijn vriendin weten te overtuigen en we drinken de maand januari geen druppel. Ik geef toe: Het is niet zo makkelijk als het klinkt,' vertelt Alice (37).

Steeds meer mensen nemen een alcoholpauze om het jaar gezonder te beginnen. Dry January, een trend overgewaaid uit Groot-Brittannië, wordt ook in Nederland steeds populairder. Pas als je zo bewust met (niet-) drinken bezig bent, valt op wat een grote rol alcohol eigenlijk in het dagelijks leven speelt, ontdekken Alice en haar vriendin. 'Op een feestje of aan de bar geen alcohol drinken lijkt echt heel gek in het begin. Ik was bang dat alles minder gezellig zou zijn, zoals mijn verjaardag afgelopen weekend. Ik dronk toen al twee weken niets en begon er een beetje aan te wennen, maar hoe vaak ik heb moeten uitleggen dat en waarom ik even niet drink is eigenlijk bizar. Alsof er wat mis met je is als je water in plaats van wijn in je handen hebt. De reactie van anderen, dat valt me nog het meeste op.'

Alice vertelt dat ze met haar vriendin lange gesprekken heeft gehad over alcohol. De reacties van anderen maakten dat ze zelf ging twijfelen of alcohol niet toch problematischer voor haar was dan ze dacht. Zo stuurde haar broer een appje: 'Ik wist niet dat je een drankprobleem had'. Daar ging het helemaal niet om. Toch?

De rol van alcohol

'Het is niet alleen de reactie van anderen, maar die maakt wel duidelijk hoe groot de rol van alcohol in het dagelijks leven is. De eerste anderhalve week niets drinken vond ik heel ongemakkelijk. In de kroeg, waar we toch maar heengingen zoals altijd op vrijdag, wist ik niet wat ik met mezelf aan moest. Ik was het barhangen ook heel snel zat, terwijl we normaal vaak tot sluit blijven. Dingen zijn wel anders zonder drank. Maar het heeft ook voordelen!'

Zoals een betere nachtrust, geen katers, een gezondere huid en stoelgang, een beter humeur en je houdt ook nog eens geld over. Alice vertelt: 'Mijn vriendin dronk altijd al minder dan ik, zij merkt het verschil niet zo. Maar ik drink bijna wel elke dag, een biertje, of twee, na het werk. Maar nu dus niet, en ik merk het vooral 's morgens: Ik slaap echt beter, word fitter wakker. De uitkomst na deze maand is denk ik dat ik helemaal niet meer ga drinken doordeweeks, alleen nog in het weekend. Kan mijn lijf een beetje bijkomen tussendoor.'

Lesbische en biseksuele vrouwen drinken meer en vaker dan heterovrouwen. Ook hebben zij vaker last van een alcoholprobleem of andere middelenverslaving, blijkt uit verschillende onderzoeken [bron] [bron] [bron]. Alice: 'Ja, dat heb ik ook weleens gelezen, vandaar dat ik dit verhaal wel wilde delen. Het zou fijn zijn als niet-drinken wat normaler wordt. Ik heb ook veel gehad aan het boek van Petra Moes: De Kunst van Nuchter Leven, over het veranderen van je alcoholgebruik. Mijn vriendin had het boek vorig jaar al eens gelezen en ik ben er vlak voor kerst in begonnen. Dat boek, samen met de laatste kater van 2022, heeft me geïnspireerd om Dry January te gaan doen.'

Groots en meeslepend

Het boek De Kunst van Nuchter Leven leert je geen 'kunstjes' om te stoppen met drinken. Waar het wel over gaat? Zien en snappen waar alcohol je bij vandaan houdt. En hoe je, juist door niet te drinken, groots en meeslepend kunt leven.

Petra Moes: 'In 2003 ontdekte ik dat alcohol niets, echt helemaal niets, toevoegt aan mijn leven. Ik was gewend dagelijks een fles wijn te drinken, maar ik had 2003 uitgroepen tot het jaar van Het Grote Experiment: 365 dagen zonder alcohol. Geen van de aannames die ik daarover had – zonder wijn zal het leven saai, ongezellig en kaal zijn – bleek te kloppen. Integendeel, zonder alcohol was mijn leven vol, puur en echt. Ik beleefde de diepte in mijzelf in plaats van dat ik eromheen liep met een glas in de hand. Dat was niet altijd gemakkelijk of leuk, maar dat gaf niet, want het ging niet langer over leuk. Voortaan ging het over de dorst naar het leven zelf. Over de kunst van nuchter leven.

Ik ging studeren, trainingen geven en nu, 18 jaar later, is dit boek er. Hierin lees je mijn ervaringen en die van anderen en leer ik je de methode die het voor mij makkelijk maakte om alcohol links te laten liggen.'

We vroegen Petra: Heb jij een idee hoe het komt dat er meer/vaker/problematischer wordt gedronken in de queer community?

'In mijn boek schrijf ik in hoofdstuk 2 over identificatie, en de aannames die we hebben over onszelf en het